'n Kind, 'n Huis, 'n Auto ...
en elkaar
Begin 2003. Het is dit jaar twintig jaar geleden dat ik van de St. Willibrordus basisschool in Bakel ging. Hoe zou het nu met iedereen zijn? Vriendin Saskia en ik vatten het plan op om een reünie te organiseren voor alle drie de zesde klassen (groep acht) lichting 1982/1983.
Oktober 2003. De reünie. Ongeveer de helft is aanwezig en het wordt een hele gezellige avond. Nieuwsgierig als fotografen zijn wil ik óók weten hoe het met de andere helft van mijn klas is. Ik hervat mijn speurtocht en portretteer uiteindelijk al mijn klasgenoten.
Begin 2005. Presentatie van het boekje ‘n Kind, ‘n Huis, ‘n Auto, in het café van oud-klasgenoot Angélica, mijn grootste irritatie en vijand gedurende de bovenbouw van de basisschool. Wat een ongelooflijk kreng was het!
Negen van de tien dagboekschrijfsels uit die tijd gaan over haar, hoe ze de boel terroriseert en altijd alles weet te verzieken voor ons niet-zo-populaire kinderen. Als ik haar fotografeer merk ik dat ze in niets meer lijkt op het vreselijke wicht van toen.
Haar zus is op jonge leeftijd overleden, zelf is ze onlangs gelukkig getrouwd met haar vrouw. We bekijken de foto's. Ik hoor van meer mensen dat wanneer je pestkoppen erop aanspreekt, ze nog maar bar weinig weten van die tijd.
‘Zelf onthield ik lange tijd het gevoel niet mee te tellen, een stom kind te zijn.’
Ik ben niet eens lang gepest, alleen in de zesde. Later komt mij ter ore dat de meeste jongens juist tegen ons opkeken. Hoe anders zie je de wereld als je jong bent... ik zag alleen maar de vervelende meiden en jongens, altijd en overal luid aanwezig.
Ik zag ook de kinderen die vanaf dag één gepest werden, doe zelf ook mee. Is het een welverdiende straf dat mijn twee beste vriendinnetjes me in dat laatste jaar in de steek laten? Ik heb me nog nooit zo onbegrepen gevoeld als in dat laatste schooljaar, kon niet wachten van de lagere school af te zijn.
Wanneer je later hoort dat een van de heel erg gepeste meisjes in haar jeugd seksueel misbruikt is, breekt je hart. Wat zijn kinderen toch hard voor elkaar! We hebben haar nooit kunnen helpen! En alleen maar verder de grond in geduwd...
Ieder huis zijn kruis. Dat de populairste jongen uit de klas uiteindelijk is gesetteld en zelfs getrouwd is, en nu al weduwnaar is... Dat een klasgenoot zijn enkel zó breekt dat hij nooit meer zonder pijn kan lopen. Een broer overlijdt jong op vakantie aan een noodlottig ongeval. Ongewenste kinderloosheid, jezelf verliezen in drugs en het nachtleven, echtscheiding... ook in onze klas komt het allemaal voor.
Fotografie = Therapie
In je hoofd blijven je klasgenoten voor altijd dezelfde persoon. De ene helft is in Bakel (en omgeving) gebleven, de andere helft is ver weg van het dorp gaan wonen. Fotograferen is een middel om dichtbij te kunnen komen: ook wanneer iemand niet naar de reünie komt, gaan ze wel voor me op de foto.
Reflectie: In sommige portretten zitten onbewuste verwijzingen naar hoe ik de persoon toentertijd zag, zie ik nu.
Het fotograferen van mijn klasgenoten is de perfecte afsluiter van een onzekere periode als tiener, ook al ben ik op dat moment ruim 30, getrouwd en moeder. Door de foto's te publiceren, gedrukt te zien op papier, is het ook echt ‘klaar’. Aanvaard ik mijzelf als goed, als compleet.
Is fotografie therapie? Dat weet ik wel zeker.
De focus op het goede. Het fotoboekje is nog te bestellen, de opbrengst ervan gaan naar onze Stichting Puur Zien. Een boekje kost €5,- incl. verzendkosten. Of steun ons met een gift op rekeningnummer NL21INGB0006544911. Zo kunnen we nog veel meer mensen helpen!
De digitale versie is gratis te downloaden.
De titel ‘n Kind, ‘n Huis, ‘n Auto (en elkaar) komt uit ‘Is dit alles’ van Doe Maar. De tekst is met toestemming van Henny Vrienten gebruikt. In het gedrukte boekje staat een column van schrijfster Suzanne Rethans als nawoord. Omdat deze column over de middelbare school (reünie) gaat, heb ik deze uit de digitale versie verwijderd.